Како општеството ме натера да ги бакнам сите оние кои никогаш не ми се „свиѓаа“, но ти ми дозволи да си простам

Баба ми и тетка ми имаат мало станче во близина на Центар кое секогаш мириса на нешто пржено или старо^[1], што е причината зашто ги отворам сите шест прозори кога сум им на гости. Инаку, отсекогаш ми било чудно како таксистите магично знаат каде точно им е влезот од зградата, или само приметуваат една строга, стара женичка која упорно гледа во нивната регистрација, па претпоставуваат дека треба да застанат таму. Ги виде барем двапати додека беше тука и сигурно памтиш дека баба ми е типична, слатка руска кукла со кратка црна коса, која веројатно е повеќе сива отколку црна, и секогаш пробува да ми стави петстотка во ташна, или да ми спржи јајце на око. Тетка ми па, од друга страна, е малце повисока, и има шилест нос со бенка на едната страна, не памтам која, и секогаш ми кажува детинести шеги, на кои не се смејам зашто немам доволно енергија ни сочувство.

Мразам да им одам на гости често, затоа што ниските плафони кај нив ме прават клаустрофобична, ѕидовите им се некаква боја помеѓу праска и мочка, а алиштата секогаш ми мирисаат на пржени пиперки после тоа. Мајка ми ми се лути ако не ги посетам барем еднаш на две недели, па седам на нивната трпезариска маса, и ги слушам како ме учат на трите, за нив најважни, животни правила:

1. ,,Ииии какви срамотилаци да одиш кај некого дома за време на ручек, дојди кај нас да си каснеш.”
2. ,,Шо бараш во туѓи постели да спиеш, од кај знаеш, можда вошки ќе закачиш!”
3. ,,Девојче си бабе, ќути си кога нешто те мачи, шо има да знаат другите. “

По некое чудо, овие три ми се како ,,мантра”, колку и да пробувам да ги заборавам, па затоа секогаш те гледав под око кога ми преспиваше во соба, а не живееше таму.

Мостар е мал, скоро приморски^[2] (или има аспирација да стане) град, кој за мене е мешавина од Битола и Охрид. Има високи, бели и кремасти згради чија рефлексија можеш да ја видиш навечер на чаршиските плочки, а така го памтам и битолскиот Широк Сокак, и има слична симболика на луѓето таму, како што нашиот Охрид има овде, некаков ,,ветен”, жив град полн култура. Додека се шетавме една вечер, памтам дека нешто како канџа ми ја зграпчи раката и одеднаш мојата и твојата^[3] рака ни беа како заклучени една во друга, што за мене претставуваше невиност и ранливост која не сакав да ја почувствувам, и веројатност дека ќе ни се испотат рацете. Ми беше чудно што сите зјапаа само во тебе, како да им се закануваше твојата кожа по која густи капки вода од Ганг течеа бавно како мед, и не се осмелуваа да те погледнат во очите кои ти беа толку длабоки и црни како во нив да ти се апсорбирала целата прашина од улиците во Дака, за која ми се жалеше дека те гуши. Раката ти ја фатив поцврсто, иако по неа ти течеше ладна пот и ти ги чувствував малите вдлабнатини, што сакам да ги викам кратери, на меките делови на прстите, што се појавуваат по долги тушеви.

Пред да ,,одлучиш” да се качиш на авион во Сараево, често ми ја држеше раката, иако тоа ми правеше да се чувствувам како да ме (за инает) изгорел некој силен сончев зрак на почеток на Август (а беше Мај), и ми кажуваше дека сум една од најубавите, најпаметните, и најсилните жени кои ги знаеш, колку и да не го слушам тоа од оние кои сум ги одбила и оставила, или на кои не сум им ги исполнувала идеалните критериуми за ќутлива, релаксирана и кул жена. Не им ќутам, бабо.

Сега си во некој светло-бел облак на носталгија над петте големи канадски езера, и сакам да мислам дека се чувствуваш добро и безбедно.

Авторка: Ивана Буџаровска, Хера Млади 

^[1] Подобро кажано  – застоено, оној мирис што знаете дека постои, ама носот не се замара толку да го перцепира, а ниту пак му смета – на пример мирисот на пластични цвеќиња што фатиле дебел слој прашина

^[2] Мостар е инаку град во БиХ кој се наоѓа во близина на хрватската граница, па луѓето носат огромни шешири и постојано се поздравуваат на италијански

^[3]  Нашите [раце], но формулирано вака со цел да се потенцира дека сепак сме одвоени и далечни единки